Dobro dzieci jest w Polsce chronione przez przepisy prawne oraz odpowiednie instytucje. W sytuacjach, w których jest to wymagane, sięga się m.in. po instytucje ograniczenia lub pozbawienia władzy rodzicielskiej. W jakiej sytuacji Sąd może orzekać o podjęciu nadzwyczajnych działań, mających chronić małoletnich i jakie przesłanki muszą być spełnione, żeby do tego doszło?
Zaczniemy od tego, że każdy rodzic posiada władzę rodzicielską, która oznacza prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka z poszanowaniem jego godności i praw. Opiekunowie prawni są zobowiązani ponadto dbać o fizyczny oraz duchowy rozwój dziecka i przygotowywać je do życia w społeczeństwie.
Ograniczenie praw rodzicielskich
O ile w przypadku par pozostających w związku i wychowujących zgodnie potomstwo nie zachodzą zazwyczaj przesłanki do ograniczenia praw rodzicielskich, inaczej sprawa przedstawia się w przypadku rodziców pozostających w rozłączeniu.
Taka sytuacja, o ile osoby sprawujące władzę rodzicielską nie ustalą warunków sprawowania pieczy nad dzieckiem między sobą i nie dojdą do porozumienia, może być podstawą do ograniczenia władzy rodzicielskiej. Wówczas Sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowywania przez oboje rodziców, rozstrzyga, jak będzie wyglądało utrzymywanie kontaktów z dzieckiem.
W świetle obowiązujących przepisów, Sąd może ograniczyć władzę rodzicielską jednego z rodziców, jeśli wymaga tego dobro dziecka. Ograniczenie takie nie oznacza zakazu kontaktowania się z dzieckiem czy nie uniemożliwia podejmowania ważnych decyzji w związku z wychowaniem dziecka. Sąd może powziąć też podobną decyzję w sytuacji, w której dziecko jest zaniedbywane, a jego potrzeby nie są zaspokajane w dostatecznym stopniu.
Czym jest pozbawienie władzy rodzicielskiej?
Czym innym jest natomiast pozbawienie praw rodzicielskich, które skutkuje utratą prawa do podejmowania jakichkolwiek decyzji w sprawach dziecka. Orzeczenie Sądu może dotyczyć jednego lub obojga rodziców. Rodzic, który został pozbawiony praw rodzicielskich zachowuje prawo do kontaktów z dzieckiem, chyba że sąd zadecyduje inaczej w trosce o dobro osoby małoletniej. W jakiej sytuacji Sąd może sięgać po instytucję pozbawienia władzy rodzicielskiej?
Dzieje się tak na przykład wówczas, kiedy w stosunku do dziecka stosuje się przemoc fizyczną lub psychiczną, w domu nadużywany jest alkohol lub substancje psychoaktywne czy w sytuacji, w której dziecko nakłaniane jest do popełnienia przestępstwa. Pozbawieni władzy rodzicielskiej mogą być też rodzice nie wywiązujący się ze swoich obowiązków, którzy narażają dziecko na głód, porzucają dziecko czy pozwalają na zażywanie przez dziecko niebezpiecznych używek.
Wypada pamiętać, że każda sprawa jest inna i wymaga ona przeprowadzenia jej indywidualnej analizy prawnej. W sprawach rodzinnych najlepiej zanim podejmiesz dalsze kroki prawne warto skonsultować swoją sprawę z profesjonalistą np. radcą prawnym.
Nasza Kancelaria udziela porad prawnych w sprawach z zakresu prawa rodzinnego – dotyczących ograniczenia, pozbawienia lub przywrócenia władzy rodzicielskiej, a także o uregulowanie kontaktów z dzieckiem. W sprawach tych podejmujemy się sporządzania odpowiednich wniosków, apelacji i innych pism procesowych. Reprezentujemy także Klientów przed Sądem rodzinnym, w mediacjach i przed innymi właściwymi podmiotami. Zapraszamy do skorzystania z Naszych usług!
Kancelaria ds. prawa rodzinnego – tel.: +48 507 041 837.