Alimenty od dorosłego dziecka to obowiązek alimentacyjny polega na konieczności dostarczania środków utrzymania, a także w razie potrzeby środków wychowania, osobie która nie jest w stanie samodzielnie zaspokoić swoich potrzeb życiowych. Obowiązek ten obciąża krewnych w linii prostej i rodzeństwo. W związku z tym obowiązek do zapłaty alimentów może spoczywać również np. na dorosłym dziecku wobec jego rodzica, który pozostaje w ciężkiej sytuacji materialnej lub życiowej.
Na czym może polegać obowiązek alimentacyjny dziecka wobec rodzica?
Alimentacja dorosłego dziecka względem rodzica polega przede wszystkim na comiesięcznym dostarczaniu rodzicowi odpowiedniej kwoty pieniężnej w celu zaspokojenia jego potrzeb. Obowiązek alimentacyjny może być także wypełniany w inny sposób np. poprzez dostarczenie rodzicowi mieszkania, wyżywienia lub innych środków które zapewnią mu zaspokojenie jego podstawowych potrzeb życiowych. Taka metoda zaspokajania alimentów jest bowiem dopuszczalna jeżeli skutecznie zabezpieczy interesy rodzica i jest wygodniejsza dla zobowiązanego dziecka do zrealizowania. W takim przypadku mówi się, że obowiązek alimentacyjny realizowany jest w naturze (zob. uchwała Sądu Najwyższego Izba Cywilna i Administracyjna z dnia 16.12.1987 r., III CZP 91/86 i in.).
Jakie przesłanki brane są pod uwagę przy ustalaniu wysokości alimentów na rzecz rodzica?
Zakres obowiązku alimentacyjnego określany jest za pomocą dwóch wskaźników:
- Usprawiedliwionych potrzeb rodzica, który znajduje się w trudnej sytuacji materialnej lub życiowej oraz
- Od majątkowych i zarobkowych możliwości zobowiązanego dorosłego dziecka.
Ustalając wysokość alimentów bierze się więc pod uwagę po pierwsze jakie są tzw. „usprawiedliwione potrzeby” rodzica oraz ile (zł) lub jakiego rodzaju świadczenia (np. mieszkanie i wyżywienie) powinien otrzymać rodzic, aby pozwoliło to mu na zaspokojenie ustalonych jego potrzeb. Po drugie badane są możliwości majątkowe i zarobkowe zobowiązanego do zapłaty alimentów dziecka.
W jakie sposób rodzic może dochodzić od swojego dorosłego dziecka spełnienia wobec siebie obowiązku alimentacyjnego?
Przede wszystkim właściwym sposobem na dochodzenie przez rodzica od swojego dorosłego dziecka obowiązku alimentacyjnego jest wystąpienie z odpowiednim pozwem o zapłatę alimentów do Sądu. Strony mogą też zawrzeć ugodę pozasądową lub sądową w zakresie zapłaty na rzecz rodzica alimentów. Dorosłe dziecko może również dobrowolnie zacząć płacić na rzecz rodzica alimenty np. przelewem bankowym. Prawidłowy wybór konkretnego sposobu zadośćuczynienia obowiązkowi zapłaty alimentów zależy jednak od okoliczności konkretnego przypadku.
Czy dorosłe dziecko może uwolnić się od obowiązku zapłaty alimentów na rzecz rodzica?
Jeżeli żądanie przez rodzica od jego dorosłego dziecka zapłaty alimentów jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego dziecko może uchylić się od obowiązku alimentacyjnego względem rodzica. W skrócie klauzula generalna tzw. „Zasad współżycia społecznego” to reguła, która nakazuje dokonanie analizy sprawy pod kątem określonych zasad moralnych lub obyczajowych. Klauzula ta jest dość pojemna.
Przykład: Jan K. jest dorosłym dzieckiem Janiny K. Janina K. po 20 latach wystąpiła przeciwko Janowi K. o alimenty w kwocie 5.000 zł miesięcznie. Janina K. zostawiła Jana K. jak miał on 1 rok życia i nie kontaktowała się z nim. Obecnie Janina K. znajduje się w niedostatku. W tym kontekście orzekający sprawę Sąd może orzec o oddaleniu powództwa Janiny K. przeciwko Janowi K. w części lub w całości z powołaniem się na zasady współżycia społecznego (art. 5 k.c.).
Warto pamiętać, że każda sprawa jest inna. Posiada ona inny stan faktyczny. Może ona również posiadać odmienny stan prawny. W takim razie zawsze przed podjęciem dalszych kroków prawnych w sprawie warto jest najpierw skorzystać z pomocy profesjonalisty np. radcy prawnego. Dobierze on dla nas odpowiedni sposób działania w sprawie.
Nasza Kancelaria specjalizuje się w sprawach alimentacyjnych. W sprawach tych udzielamy porad prawnych oraz sporządzamy: wezwania do zapłaty, pozwy o alimenty, odpowiedzi na pozew, sprzeciwy od wyroków zaocznych, ugody, apelacje oraz inne właściwe pisma procesowe. W sprawach alimentacyjnych zajmujemy się zastępstwem prawnym przed Sądami, mediatorem oraz innymi podmiotami. Pomagamy zarówno osobom chcącym uzyskać alimenty, jak i osobom zobowiązanych do ich zapłaty. Zapraszamy do kontaktu z Nami i sprawdzenia naszych usług prawa rodzinnego i spadkowego
Kancelaria ds. alimentów – tel.: +48 507 041 837