Renta rodzinna to jedno ze świadczeń przyznawane z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. O rentę rodzinną możemy się starać wyłącznie po spełnieniu poszczególnych przesłanej ustawowych. W niniejszym artykule powiemy Ci kto i w jakich sytuacjach może starać się o rentę rodzinną z ZUS.
Kto może starać się o rentę rodzinną?
Renta rodzinna przysługuje: dzieciom własnym, dzieciom drugiego małżonka, dzieciom przysposobionym, przyjętym na wychowanie i utrzymanie przed ukończeniem przez nich 18 roku życia wnukom, rodzeństwu i innym dzieciom (z wyłączeniem dzieci przyjętych na wychowanie i utrzymanie w obrębie rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka), małżonkowi (wdowie lub wdowcowi), rodzicom, w tym ojczymowi, macosze i osobie przysposabiającej (adoptującej) – osoby, która w momencie śmierci miała ustalone uprawnienie do pobierania emerytury lub renty z powodu jej niezdolności do pracy lub spełniała wymogi konieczne do uzyskania emerytury lub opisanej renty, albo osoby która w chwili śmierci pobierała zasiłek przedemerytalny, świadczenie przedemerytalne lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne.
Dzieci własne, dzieci drugiego małżonka, dzieci przysposobione a prawo do renty rodzinnej
Dzieci własne, dzieci drugiego małżonka lub przysposobione, jeżeli zostaną spełnione wyżej zaprezentowane warunki, mają prawo do renty rodzinnej:
- do ukończenia 16 roku życia,
- do ukończenia nauki w szkole (nie dłużej niż do osiągnięcia przez dziecko 26 roku życia – w przypadku konieczności ukończenia nauki na ostatnim roku w szkole wyższej) lub
- bez względu na wiek dziecka, jeżeli stało się ono całkowicie niezdolne do pracy i/lub samodzielnej egzystencji do ukończenia 16 roku życia, bądź 26 roku życia w przypadku pobierania nauki na ostatnim roku w szkole wyższej.
Wnuki i rodzeństwo a renta rodzinna
Wnuki, rodzeństwo i inne dzieci mogą ubiegać się o rentę rodzinną jeżeli spełnią przesłanki prawne jakie prawodawca przewiduje wobec dzieci własnych, dzieci drugiego małżonka lub przysposobionych zmarłego ubezpieczonego, a dodatkowo jeżeli:
- zostały one przyjęte na wychowanie i utrzymanie co najmniej na rok przed śmiercią emeryta lub rencisty, chyba że zgon był efektem wypadku oraz
- nie mają one uprawnienia do renty po zmarłych rodzicach, a w sytuacji kiedy rodzice żyją jeżeli nie potrafią zapewnić im utrzymania lub emeryt, bądź rencista albo jego małżonek był ich opiekunem prawnym ustanowionym przez Sąd.
Wdowa i wdowiec a renta rodzinna
Wdowa i wdowiec należą również do kręgu osób uprawnionych do uzyskania renty rodzinnej po zmarłym ubezpieczonym. Mają oni takie prawo w przypadku:
- gdy w chwili śmierci małżonka osiągnęli 50 lat lub w tym okresie byli niezdolni do pracy lub
- wychowywania co najmniej jednego dziecka, wnuków lub rodzeństwa które jest uprawnionego do renty rodzinnej po zmarłym ubezpieczonym, które nie osiągnęło 16 roku życia lub 18 roku życia (gdy kształci się w szkole), bądź jeżeli sprawują pieczę nad dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy i/lub do samodzielnej egzystencji uprawnionym do renty rodzinnej,
- gdy osiągnęli 50 lat lub stali się niezdolni do pracy, nie później niż w przeciągu 5 lat od śmierci męża lub zaprzestania wychowywania dziecka, wnuków lub rodzeństwa, o którym mowa powyżej,
- gdy do chwili śmierci byłego małżonka nie pozostali w nim we wspólnym małżeństwie, do tego momentu osiągnęli 50 lat lub byli wówczas niezdolni do pracy lub wychowywali co najmniej jedno dziecko, wnuka lub rodzeństwo, dziecko całkowite niezdolne do pracy i/lub do samodzielnej egzystencji uprawnione do renty rodzinnej, o których mowa powyżej, bądź gdy osiągnęli 50 lat lub stali się niezdolni do pracy, nie później niż w przeciągu 5 lat od śmierci męża lub zaprzestania wychowywania wyżej wskazanych dziecka, wnuków lub rodzeństwa, a ponadto mieli w dnu śmierci byłego małżonka prawo do alimentów zasądzone od niego wyrokiem lub ugodą zawartą przed Sądem.
Wdowa lub wdowiec mają również prawo do otrzymania okresowej renty rodzinnej, w sytuacji nie spełniania warunków opisanych powyżej oraz nie mają oni niezbędnych środków (źródeł) na utrzymanie przez czasokres jednego roku od momentu śmierci małżonka lub w okresie szkolenia które ma na celu uzyskanie przez wdowca lub wdowę kwalifikacji do wykonywania pracy zawodowej. W tym przypadku renta okresowa rodzinna przysługuje jednak przez okres nie dłużej niż 2 lata od śmierci małżonka.
Rodzice a prawo do renty rodzinnej
Natomiast rodzicom zmarłego ubezpieczonego, ojczymowi, macosze i przysposabiającemu przysługuje uprawnienie do renty rodzinnej w sytuacji jeżeli:
- ubezpieczony – emeryt lub rencista – tuż przed śmiercią przyznał się do ich utrzymywania lub
- osoby te spełniają warunki prawne dla przyznania renty rodzinnej wymagane dla wdowy lub wdowca (określone w art. 70 ust. 1 i 2 u.e.r.) oraz co do wieku.
Co należy zrobić aby uzyskać rentę rodzinną?
Aby uzyskać rentę rodzinną należy zasadniczo złożyć do organu rentowego (ZUS) wniosek o jej wypłatę. Wniosek ten składany jest najczęściej na formularzu. Do wniosku należy załączyć, w szczególności akt zgonu uprawnionego ubezpieczonego (emeryta lub rencisty), dokumentacje potwierdzającą stopień pokrewieństwa do zmarłego emeryta lub rencisty oraz inne wymagane w danej sprawie dokumenty (tj. dokumentację medyczną, zaświadczenia ze szkoły/uczelni itd.). Wniosek możemy złożyć również przez pełnomocnika. Zakres dokumentów jakie należy dołączyć do wniosku zależy więc każdorazowo od tego kim byliśmy dla zmarłego ubezpieczonego oraz czy chcemy działać sami lub przez pełnomocnika. W konkretnej sytuacji faktycznej zakres wymaganych od nas przez organ rentowy dokumentów może się więc różnić. Wniosek powoduje wszczęcie postępowania administracyjnego w wyniku którego, po spełnieniu ostatniej okoliczności niezbędnej do przyznania świadczenia z FUS, organ rentowy wydaje decyzję administracyjną.
Czy renta rodzinna może być przyznana nam w drodze wyjątku?
Tak. Renta rodzinna może zostać przyznana przez Prezes Rady Ministrów lub Prezes ZUS. Nastąpić to może jednak w szczególnie uzasadnionych przypadkach lub wskutek szczególnych okoliczności i po spełnieniu przesłanek ustawowych.
Co jeżeli kilka osób jest uprawnionych do renty rodzinnej?
Wszystkim osobom które są uprawnione do świadczeń z FUS przysługuje jedna łączna renta rodzinna. Renta ta podlega jednakże podziałowi w równych częściach pomiędzy uprawnionych.
Profesjonalna pomoc prawna w sprawach ZUS – Kancelaria Radcy Prawnego Dr Paweł Kardasz
Jeżeli zastanawiasz się czy możesz starać się o przyznanie Ci przez ZUS renty rodzinnej, ale nie jesteś o tym do końca przekonany zapraszamy Ciebie do kontaktu z Naszą Kancelarią. Jako fachowa Kancelaria prawna specjalizująca się w sprawach pracy i ubezpieczeń społecznych:
- udzielamy porad prawnych w sprawach o przyznanie renty rodzinnej i innych świadczeń z ZUS,
- przygotujemy wniosek o przyznanie renty rodzinnej lub innych świadczeń z ZUS,
- przygotujemy sprzeciwy od decyzji Lekarza Orzecznika ZUS,
- sporządzamy profesjonalne odwołania od decyzji ZUS odmawiających świadczeń, w tym renty rodzinnej,
- sporządzamy środki odwoławcze (m. in. apelacje) od wyroków Sądów w sprawach przeciwko ZUS,
- podejmujemy się reprezentowania osób zainteresowanych przed Sądami Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, przed ZUS oraz innymi urzędami.
Zapraszamy do kontaktu i skorzystania z Naszego wsparcia.
